Kemoterapi alan kişiler için genel bilgiler

Kemoterapi, kanser tedavisinde kullanılmakta olan ve kanser hücrelerini öldürmeyi amaçlayan ilaç tedavilerinin genel ismi olarak tanımlanabilir. Kanser hücreleri, normal hücrelerden türer ancak yapılarındaki çeşitli farklılıklar sebebiyle vücudun emirlerine cevap vermez hale gelen hücrelerdir. Kemoterapi ilaçları, bu hücrelerin farklı özelliklerini kullanır ve normal hücrelere mümkün olduğu kadar az zarar vermeye çalışarak kanser hücrelerini ortadan kaldırmayı hedefler. 

Kemoterapi Nasıl Uygulanır?

Kemoterapi ilaçları genellikle damardan serum gibi birkaç saatte verilen ilaçlardır. Tedavi tamamlandığında hastaya birkaç haftalık dinleme süresi verilir. Kemoterapi, belirlenmiş takvime göre birkaç ay süresince düzenli aralıklarla uygulanır. Hastalar, tedavi dışında genellikle hastanede yatmaz. Normal hayata devam edilebilir. 

Kemoterapi Sırasında Neler Yiyebilirim?

Kemoterapi uygulanırken, kokusu olan ve baharatlı besinlerden uzak durulmalıdır. Yağlı ve soğan gibi kokulu besinler mide bulantısına yol açar. Dışarda yemek yenileceği zaman salata, meyve ya da çiğ sebze tüketilmemelidir. Evde bu besinler iyice yıkandıktan sonra tüketilmelidir. Kabuklu meyvelerin kabukları soyulmalıdır. Protein açısından çok zengin beslenmek gerekir.  Protein kaynağı olarak öncelikle balık, sonra tavuk, son olarak da kırmızı eti tercih ediniz.  Diyetin dengeli olması oldukça önemlidir. Sebze ve meyve tüketimi sayesinde bağırsak hareketli düzene girer ve vitamin ihtiyacı da karşılanır.  Tedavi sırasında ek vitamin ihtiyacınızı karşılamak için doktorunuzla konuşarak vitamin hapları alabilirsiniz. Ancak yüksek dozda E ya da C vitaminlerinden kaçınmanız önemlidir.

Kemoterapide Yan Etkiler:

Farklı kanserlerin tedavisi için çoğu kez farklı ilaçlar kullanılmaktadır. Her hasta için bile kullanılan ilaçlar farklıdır. Bu sebeple de yan etkiler genellikle her hastada farklı şekilde ortaya çıkar. Yan etkiler hakkında ekiple önceden konuşmak, yan etkilere psikolojik hazırlık için oldukça önemlidir.

Yorgunluk

Kemoterapiyi takip eden haftalarda her zaman olduğundan daha kolay yorulmak mümkündür. Oldukça normal bir yan etkidir. Vücudun kendini tamir etmesi için zamana ihtiyacı vardır. Bu sebeple de dinlenmek oldukça önemlidir. İhtiyaç duyulması halinde uyunmalıdır. Geç kalkılması ya da öğlen uykularına ihtiyacınız varsa yapmalısınız. Yeterince dinlendikten sonra aktif olmayı da bırakmamak gerekmektedir. Kendinizi çok yormadan düzenli günlük yürüyüşler yapmaya özen gösterin. Fiziksel olarak aktif kalmak kendinizi daha iyi hissetmenizi sağlayacaktır. 

Bulantı ve İştahsızlık

Çeşitli kemoterapi ilaçları verildikleri gün ve bazen tedaviden sonraki birkaç gün iştahsızlık ve bulantıya yol açabilir. Bu durum tamamen normal kabul edilir. Bununla beraber tat duyunuz geçici olarak değişebilir ve yemekler alıştığınız gibi gelmeyebilir. Bu bazen tedavi boyunca da devam eden bir yan etki olarak kalır. Endişe etmeyiniz, tedavi sonunda her şey eskisi gibi olacaktır.

Bu önlemler alınırsa tedavi daha hafif şekilde devam edilebilir:

• Kemoterapiye aç olarak başlanmamalıdır, ama midenizi çok doldurarak da gelmeyiniz.

• Baharatlı ve çok yağlı yemeklerden uzak durulmalıdır.

• Tedavi izleyen birkaç gün bulantınız olursa hafif yemeye devam ediniz. Birkaç gün normalden az yediğiniz için endişe etmeyiniz. Açığı sonra kapatırsınız.

• Bulantı yaşayabileceğiniz doktorunuz tarafından bildirilecektir. Ancak bulantı olmasa bile ilk günlerde tıka basa yemek tüketmekten kaçınılmalıdır.

• Tedaviyi takip eden birkaç gün en sevdiğiniz yemeklerden uzak durmanız önerilir. Bulantı varken tüketilen besinler daha sonra tiksintiyle karşılanabilir.